Spasówki – święto zbiorów, święto ludowe

Od 1 sierpnia do 29 sierpnia obchodzone są Spasówki lub Spasy, święto organizowane świeżo po żniwach, gdzie tworzy się potrawy ze świeżo zebranych zbórz lub zbiorów owoców, a następnie są poświęcane i częstowani są Bogowie, jak i ludzie uczestniczący w obrzędach. Aktualnie jest to święto ludowe, obchodzone najczęściej na Białorusi.

Obrzędy święcenia odprawiano w wysoko położonych miejscach tj. na wzniesieniach, górach, na skałach lub przy źródłach rzek.

Spasy dzieliły się na 3 części:

1. Spas Miodowy Zgodnie z tradycją gospodynie domowe przygotowują naleśniki z makiem i miodem, pierniki i inne przysmaki z dodatkiem miodu. Pszczelarze robią miody pitne, zapraszają do domów gości i częstują ich kawałkami plastrów z miodem. W białoruskich miastach organizowane są bazary, na których można kupić przeróżne rodzaje miodu i innych produktów pszczelich.
   Spas zaczyna się w pierwszym tygodniu sierpnia.
2. Kolejny Spas to Spas Jabłkowy czyli oświęcenie owoców tj. gruszki, jabłka, kwiaty i inne dary sadu oraz lasu. W tym czasie kończy się okres zbierania jagód oraz jerzyn. Zgodnie z tradycją jabłka od spasa są dobre i można je spożywać. A okres ten przychodzi na około 16 sierpnia, czyli połowa miesiąca.
3. Ostatnim spasem jest święto organizowane ok. 29 sierpnia jest nazywane Spasem Chlebowym lub Zbożowym jest to ludowy symbol zakończenia okresu żniw. W tym czasie odbywa się święcenie i spożywanie chleba z nowego ziarna, okazywanie wdzięczności Bogom za urodzaj.

15-16 sierpnia to także  Święto Lasownika, Święto Leszego organizowany tego samego dnia, ale w leśnych odstępach, na polanach. Składa mu się żerwtę z chleba lub innego jadła, aby podziękować za gościnność za dobra zebrane z lasu do tej pory oraz udobruchać aby nie robił nic złego ludziom, nie plątał im leśnych ścieżek którzy będą wchodzić do lasu w nadchodzące zimne miesiące po drzewo.

Leszy, borowy, także laskowiec, boruta – w wierzeniach słowiańskich demon lasu, jego pan i władca zwierząt w nim żyjących. Ukazywał się pod postacią mężczyzny o nienaturalnie białej twarzy, którego wzrost zmieniał się w zależności od wysokości drzewostanu. Przyjmował także postacie zwierzęce (wilk, niedźwiedź, puchacz), lub postać wichru. Wobec ludzi był zasadniczo neutralny, a jego usposobienie zależało od tego, jaki przejawiali stosunek wobec lasu i jego mieszkańców, bywało że wypędzał intruzów ze swojego królestwa. Mógł zaprowadzić wędrowców w głąb lasu, bądź bezpiecznie z niego wyprowadzić, wysypać dzieciom zebrane runo leśne z koszyka, uchronić przed atakiem zbójców, wydać na pastwę dzikich zwierząt lub ochronić przed nimi.

Wg nie których podań Spas Chlebowy jest organizowany w tym samym dniu co Święto Leszego, dlatego albo My podajemy błędnie i Spas Chlebowy powinien być 15-16 sierpnia, a Spas Jabłkowy jest poprawny, albo mamy dobrze. Prawdopobnie daty są błędnie odczytane także z obrządku białoruskiego, gdzie stosowany jest inny kalendarz czyli juliański, a nie gregoriański. A tutaj jest różnica 14 dniowa.
Czyli 16 sierpnia u nich, to 29 sierpnia u nas. Najlepszym kalendarzem zawsze jest natura i weryfikuje takie konflikty, a w rolnictwie właśnie koniec żniw jest wspólny.

Należy pamiętać, że jak każde święto o pogańskich korzeniach zostało podporządkowane obrządkowi chrześcijańskiemu, tak i tutaj mamy święto nie Boga Spasa, ale święto Zbawiciela.
Językowo, Spasy to nazwa od słowa spasanie, spasiony, upasiony. Okres lata to okres względnego dobrobytu, każdy znajdzie coś do jedzenia. Ale zbiór pożywienia, to początek biesiad, a biesiady były suto obstawiane jedzeniem z bieżącego roku. .